Bizarre muziekinstrumenten (2)

Het is weer tijd voor een collectie vreemde muziekinstrumenten. Ditmaal de favoriete instrumenten van bekende en minder bekende artiesten, uitvinders en excentriekelingen.

Jean-Michel Jarre: De Laserharp



Filmpje

De elektro-muzikant Jean-Michel Jarre bespeelt, naast zijn enorme collectie synthesizers, een uniek instrument: de laserharp. Het apparaat detecteert het onderbreken van laserstralen en geeft zo een toon. Jarre schijnt het niet altijd live te spelen, maar het ziet er wel spectaculair uit. Zolang je er maar niet recht inkijkt.

Benjamin Franklin: De Glas-Armonica



Filmpje

Onder de uitvindingen van de beroemde zestiende-eeuwse schrijver, uitvinder en politicus Benjamin Franklin bevinden zich de bliksemafleider, de kilometerteller, de bifocale lens en de Verenigde Staten. Zijn favoriete uitvinding was echter een muziekinstrument, gebaseerd op het geluid van gewreven wijnglazen. Het bestaat uit draaiende glazen bollen, gevuld met water. Leg er een vochtige hand op, en je krijgt het geluid van trillend kristal. Hij noemde het de glas-armonica (géén harmonica).

Frank Zappa: De Fiets



Filmpje (1 van 4)

Ergens in de vroege jaren zestig was op de toen razend populaire TV-show van Steve Allen een rare snuiter te gast: een nog piepjonge en volslagen onbekende grapjas genaamd Frank Zappa - nog zonder snor en sik. Met een stalen gezicht liet hij zijn nieuwste muziekinstrument zien: de fiets. Te bespelen met mondstuk, drumstick en strijkstok. Zappa zou tot zijn dood in 1993 op virtuoze wijze geniale rockmuziek versmelten met droge humor.

Claude Leonetti: De Léode



Filmpje
In actie

Claude Leonetti van de Franse rockband Lazuli is na een verkeersongeluk verlamd geraakt aan zijn linkerhand. Om toch muziek te kunnen maken ontwikkelde hij de Léode, een instrument waarmee hij met links alleen maar knoppen in hoeft te drukken en met rechts over een fretboard gaat. Het is, net als de cricket bat en de laserharp, een MIDI-synthesizer. Overigens heeft Lazuli ook iemand in dienst die Warr-gitaar speelt.

Rick Nielsen: Het Vijfkoppig Monster



Rick Nielsen, de gitarist van Cheap Trick, staat bekend om zijn enorme collectie bizarre gitaren. Zijn meest beruchte is een exemplaar met maar liefst vijf nekken, die hij tijdens concerten onder luid gejuich omhangt voor de laatste toegift. En hij bespeelt ze allemaal!

Het Weense Groente-orkest




Filmpje

De komkommerfoon, de aubergine-castagnette, de preiviool, de wortelfluit en meer van dat soort dingen. Das erste Wiener Gemüseorchester maakt muziek met groenten. Het orkest bestaat uit elf muzikanten, een geluidsman en een kok: het gehele instrumentarium wordt na afloop van een concert met smaak door het publiek opgegeten.

De Mellotron



Filmpje, toen
Filmpje, nu

De Mellotron is een beroemdheid op zich. Deze wispelturige schoonheid was in de jaren zestig het eerste keyboard dat geluiden van andere instrumenten na kon doen, iets wat nu vrij normaal is. Het lijkt op een gewoon keyboard, maar je zal niet geloven hoe hij werkt: met cassettebandjes. Iedere toets in aangesloten op een stukje magnetische tape, die afspeelt als je de toets indrukt. In het filmpje wordt het uitgelegd. Een enorm gedoe om de tapes te wisselen, en bovendien gaat het apparaat vrij snel stuk. Toch is het een populair instrument onder retro-heads. Vooral het karakteristieke, warme koorgeluid wordt gewaardeerd.

Niels presenteert: Bizarre muziekinstumenten

Genoeg van paino, gitaar, dwarsfluit en harp? Te gewoontjes? Kijk maar eens naar deze apparaten; die had je vast nog niet.

De Contrabasfluit

Fluitjes, dat zijn toch hoge piepgeluidjes? Niet met dit apparaat. Ik vermoed dat dit muzikale afwateringssysteem is uitgevonden door een loodgieter. Met 15 klio nog net arbo-verantwoord. In tegenstelling tot...

De Octobas

Hij ziet er niet zo gek uit. Maar dat vrouwtje is in werkelijkheid twee meter tien. Dit instrument is zo groot dat je daadwerkelijk twee man nodig hebt om erop te spelen; één boven bij de hals en één beneden bij de brug. Hij haalt de C0, een noot van rond de 16 hz. Al bijna niet meer te horen. Maar wat je vast wel kan horen:

De Pyrofoon

Het geluid van de pyrofoon, of het vuurorgel, wordt geproduceerd door... explosies. Die worden gegenereerd in een soort interne verbrandingsmotor, en laten de lucht door de orgelpijpen lopen. Loopt op benzine; je moet er dus op een gegeven moment mee naar het tankstation.

De Warr-gitaar

Je kent de twaalfsnarige gitaar misschien wel, maar vast niet zo. Hij kan zowel rechtop gespeeld worden (als een cello) of horizontaal (als een gitaar), maar dat laatste ziet er vast niet uit. Het is de bedoeling dat de met twee handen op de frets tapt. Het lijkt me een helse klus om zo'n ding te stemmen. Een instrument waarbij dat niet hoeft:

De Cricket Bat

Steve Hogarth, zanger van Marillion, speelt, naast het zingen, toetsen, gitaar, bas, percussie en... cricket bat. Het ding is uitgehold en gevuld met MIDI-apparatuur. Met de knoppen op de body en het handvat (hals?) kan hij zo synthesizer spelen. Handig als je een beetje wil kunnen rondhupsen op het podium. Een andere nieuwerwetse uitvinding:

De Stylofoon

Dit grappige hebbedingetje uit de jaren zestig wordt bespeeld met een stylus. Het metalen pennetje zorgt ervoor dat het circuit wordt gesloten, waardoor je een toon krijgt. De meeste van deze dingen zijn verkocht als speelgoed, maar Kraftwerk schijnt ze echt gebruikt te hebben.

En dan nu de grote klassieker:

De Theremin

Eén van de beroemdste vreemde instrumenten - en je hoeft hem niet eens aan te raken. Hij werkt met een magnetisch veld. Door je hand op een bepaalde plek erbij in de buurt te houden krijg je een toon, die je van hoogte en intensiteit kan laten veranderen door je hand omhoog, omlaag en opzij te bewegen. Het karakteristieke WoooOOOooooOOOoo geluid blijft voor eeuwig verbonden aan slechte horror- en science-fiction films uit de jaren vijftig.

Ken jij nog bizarre instrumenten? Laat het weten in de comment!